มาตรฐานข้าวอินทรีย์
ระบบการตรวจสอบและรับรอง
ทำไมต้องมีการตรวจสอบและรับรอง..??? ก็เพื่อให้ผู้บริโภคมีความมั่นใจว่าเป็นข้าวอินทรีย์ที่ผลิตได้ตามมาตรฐาน มีระบบการผลิตข้าวอินทรีย์ถูกต้องตามหลักการเกษตรอินทรีย์และได้ผลิตผลที่มีคุณภาพปลอดภัยจากสารพิษจำเป็นต้องมีระบบการตรวจสอบที่ชัดเจน มีประสิทธิภาพและสอดคล้องกับหลักการของเกษตรอินทรีย์ และใช้หน่วยตรวจสอบและรับรองที่ได้รับความเชื่อถือ
ระบบการตรวจสอบข้าวอินทรีย์ สามารถแบ่งได้เป็น 3 ขั้นตอนสำคัญคือ
1. การตรวจสอบขั้นตอนการผลิตในไร่นา มีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจสอบวิธีการผลิตข้าวอินทรีย์ในไร่นาว่ามีการปฎิบัติดูแลรักษาว่าถูกต้องตามหลักการผลิตแบบเกษตรอินทรีย์หรือไม่
- การตรวจรายกลุ่ม (ที่บ้าน) - การตรวจแปลงรายเดี่ยวในระยะหลังข้าวแตกกอ - การสุ่มตรวจแปลงรายกลุ่ม - การตรวจแปลงในระยะก่อนเก็บเกี่ยว
2. การตรวจสอบการรวบรวมผลผลิต การขนย้าย การเก็บรักษาและแปรรูป เพื่อให้แน่ใจว่าปริมาณข้าวเปลือกที่นำมาแปรรูป มาจากนาที่ผ่านการรับรองมาตรฐานแล้ว
- การตรวจยุ้งฉางที่จะใช้เก็บผลผลิตข้าวอินทรีย์
3. การตรวจสอบรับรองคุณภาพผลผลิตในห้องปฏิบัติการ เพื่อให้แน่ใจว่าผลผลิตที่ได้จากการผลิตแบบเกษตรอินทรีย์มีคุณภาพดี ปลอดภัยจากสารพิษ สอดคล้องกับมาตรฐานที่กำหนด
เพื่อให้ระบบการผลิตข้าวอินทรีย์ในประเทศไทยมีประสิทธิภาพ ถูกต้องตามหลักเกษตรอินทรีย์ มีคุณภาพดีได้มาตรฐาน เป็นที่ยอมรับของผู้บริโภคทั้งภายในและต่างประเทศ จำเป็นต้องมีระบบการตรวจสอบ ควบคุมกำกับ และรับรองคุณภาพของผลผลิตที่เป็นมาตรฐานสากล ปัจจุบันในประเทศไทยมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและสนับสนุนการผลิตข้าวอินทรีย์ โดยกำหนดมาตรฐาน (Standard Setting) การตรวจสอบ (Inspection) และการออกใบรับรอง (Certification) ผลผลิตข้าวอินทรีย์ เช่น
มาตรฐานการผลิตพืชอินทรีย์ของกรมวิชาการเกษตร (ภายใต้การกำกับของสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ : มกอช.)
การฝึกอบรมหลักสูตรผู้ตรวจสอบภายในเกษตรอินทรีย์มาตรฐานการผลิตพืชอินทรีย์
ของกรมวิชาการเกษตร
การฝึกอบรมเกษตรกรและการรับสมัครเพื่อ ขอตรวจรับรองแปลง
ผู้ตรวจพืชอินทรีย์และผู้ตรวจสอบภายในเกษตรอินทรีย์
คณะผู้ตรวจพืชอินทรีย์ออกปฎิบัติ งานตรวจแปลงนาอินทรีย์
การตรวจเอกสารและคัดกรองเกษตรกรที่ปฏิบัติได้ตามเกณฑ์มาตรฐานก่อนการตรวจฟาร์ม
หมายเหตุ นอกจากมาตรฐานของทางราชการไทยแล้ว มีมาตรฐานต่างประเทศที่ได้รับการยอมรับในระดับสากล หากเกษตรกรมีความสนใจสามารถติดต่อปรึกษาได้ที่ภูภัสสรา ทุกวัน